17 Ekim 2009 Cumartesi

MATBAA


Bilindiği gibi matbaa Johann Gutenberg tarafından icat edilmiştir. Gutenberg tek tek metal harflerle yüksek baskı tekniğini geliştirmiş. Gutenberg’in bu buluşundan sonra matbaacılık yaygın ve hızlı gelişen bir sektör olmuştur.
Matbaanın ilk kez kullanılması Uzakdoğu’da başlamıştır. Bilinen ilk baskı 8. yüzyılda Japonya’da yapılmıştır. İmparatoriçe Shotoko, Budizm’in kutsal metinlerini Sanskrit dilinde Çin alfabesiyle bastırmıştır.
İlk kez tek tek harfler dökerek baskı yapmayı Pi Sheng adında bir Çinli denemiştir. Pi Sheng porselenden harfler kullanarak matbaanın gelişimine mükemmel bir hız kazandırmıştır. Ancak çok harfli Çin alfabesinde tek tek harfler kullanarak baskı yapma nedeni hala anlaşılamamıştır.
Matbaa Çinlilerden Uygurlara geçmiştir. Tun-Huang mağarasındaki buluntular Uygurların [[9. yüzyıl] dan itibaren baskı yaptığını göstermektedir.
Avrupa’da matbaacılık özellikle 15. yüzyılda gelişme göstermiştir. Avrupa’da matbaacılığın üssü Hollanda olmuştur. Buradaki basım tekniği hattatlarca yazılan tahta kalıplarla yapılmaktaydı. Kalıplar hakkaklarca kazınarak üretilmekteydi. Harlem kentinde ilk kez tek tek harflerle baskı denemelerini 1430 yılında Lourens Janszoon Coster’in yaptığı sanılmaktadır.
Johann Gutenberg ise çırağı Fust ile birlikte Mainz şehrinde metal harflerle basım tekniğini uygulamıştır. Gutenberg bu çalışmalara bilgi ve birikimlerini, Fust ise sermayesini katmıştır. İlk çalışmaları olan 42 satırlık İncil’i 1455 yılında basmışlardır. Fust ve Gutenberg işlerin yolunda gitmemesi neticesinde ortaklıklarına son vermiştir. 1462’de Nassau başpsikoposunun askerleri Mainz şehrine saldırmış, kaçan basımcılar Avrupa’nın her yanına dağılmıştır.

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder